Op het netvlies in je ogen bevinden zich allemaal lichtgevoelige cellen (de kegeltjes en staafjes) die ervoor zorgen dat de beelden die ons oog binnenkomen geregistreerd worden. De kegeltjes en staafjes geven deze impulsen vervolgens via zenuwvezels, die in de oogzenuw bij elkaar komen, door aan de hersenen, waar we de beelden waarnemen.
Wat is glaucoom?
Glaucoom is een oogziekte waarbij schade ontstaat aan de zenuwvezels en oogzenuw, wat leidt tot uitval van het gezichtsveld (in het perifere blikveld). Dit kan leiden tot kokerzien en je kunt er zelfs blind van worden. Eerst wordt het perifere blikveld aangetast. Het centrale zicht kan gewoon nog scherp zijn. Dit zorgt ervoor dat glaucoom vaak pas in een later stadium wordt opgemerkt door de patiënt.
Oogdruk is een risicofactor van glaucoom. Als je een hoge oogdruk hebt, loop je een groter risico om glaucoom te krijgen, maar dat hoeft niet per definitie zo te zijn. Aan de andere kant: als je geen hoge oogdruk hebt, kun je toch glaucoom krijgen.
De bloedvoorziening van het oog en de oogzenuw speelt ook een belangrijke rol. Bij een slechter wordende doorbloeding kan de oogzenuw beschadigen en kunnen de beelden die op het netvlies binnen komen niet goed worden doorgegeven aan de hersenen.
3 kenmerken van glaucoom
- Een verhoogde oogdruk
- Een beschadiging van de oogzenuw
- Een beperking of uitval van het gezichtsveld (perifere blikveld)
Oogdruk
In het oog wordt vocht (kamerwater) geproduceerd voor de voeding van het hoornvlies en de lens. Het aanmaken en afvoeren van dit vocht is een continue proces. Als het evenwicht tussen de aanmaak en afvoer van dit kamerwater verstoord is, kan de druk in het oog toenemen, waardoor glaucoom kan ontstaan.
Klachten
In het beginstadium worden vaak geen klachten waargenomen. De uitval is dan zo beperkt dat de hersenen een deel van de uitval zelf invullen.
In een later stadium kan door patiënten een wazige tunnel (kokerzien) worden waargenomen. Anderen zien wazige stukken. Het is ook mogelijk dat er stukken ontbreken in het blikveld. Dit zijn dan met name details die ontbreken. Heel af en toe zien mensen een zwarte tunnel (kokerzien) of zwarte stukken, maar dit komt minder vaak voor.
Mensen met glaucoom ervaren vaak geen pijn in de ogen door de verhoogde oogdruk. Alleen bij acute glaucoom, waarbij extreem hoge oogdruk ontstaat, wordt wel pijn ervaren.
Risicofactoren
In principe kan iedereen glaucoom krijgen. In een aantal gevallen loop je een hoger risico om glaucoom te krijgen:
- Hoge oogdruk
- Glaucoom komt voor in de familie
- Leeftijd: hoe hoger je leeftijd, hoe hoger het risico op glaucoom
- Bij hoge bijziendheid (min 3 of hoger)
- Bepaalde geneesmiddelen en oogdruppels
- Hart- en vaatziekten (suikerziekte)
- Dikte van het hoornvlies (dunner hoornvlies, groter risico)
- Oogzenuwafwijkingen
- Hoge bloeddruk (schadelijk voor bloedvaten)
- Lage bloeddruk (slechte doorbloeding)
- Refractiechirurgie/ laserbehandelingen
Controle
Bij regelmatige controle en onderzoek van je ogen kan glaucoom al in een vroeg stadium gesignaleerd worden. Het onderzoek naar glaucoom bestaat uit:
- Een oogdrukmeting
- Oogonderzoek en specifiek onderzoek naar de oogzenuw
- Het gezichtsveld
Verschillende vormen van glaucoom en de behandeling
Er zijn een aantal verschillende vormen van glaucoom. Iedere vorm vraagt om een andere behandeling. Het doel van de behandeling van glaucoom is het verlagen van de oogdruk, waardoor de kans op oogschade afneemt. De medische behandeling kan bestaan uit: oogdruppels, laserbehandeling of operatie.
Meer informatie over de verschillende vormen van glaucoom en welke medische behandelingen in welk geval mogelijk zijn, kun je vinden op de website oogartsen.nl.